Tiyatronun dev ustalarından Ayten Gökçer’i kısa bir süre önce maalesef kaybettik. İzlemiş olduğum oyunlarındaki sesi hala kulaklarımda çınlamakta. “Hey tanrım bana üç tane; üç de yetmez beş tane, beş de yetmez yedi tane ver, ver, ver, veeer…” diye hafif burundan konuşmasıyla, tok ve güçlü sesi yanımdaymışçasına öyle canlı ki benim için… Bir de İstanbul’da bir açıkhava tiyatrosunda izlemiştim AytenGökçer’i. O gün de muhteşem bir performans sergilemişti. Gerçi o her zaman öyleydi. Varlığıyla, sahnedeki duruşuyla bir kişiden çokmuşçasına doldururdu sahneyi.
Anımsarsanız uzun yıllar önce bir de televizyon dizisinde Belgin karakteriyle oynamıştı ve çok da reyting almıştı. "Yılan Hikayesi” adlı bu dizideki rol arkadaşları da Mehmet AliAlabora, Meltem Cumbul gibi güçlü oyunculardı.
Birçok radyo oyunlarını da izleme fırsatı bulmuştum. Hepsi de birbirinden değerli eserlerdi. “Güneşten de Sıcak, Miranda, Büyük Oyun’ bunlardan sadece adlarını anımsayabildiklerim.
Biraz da onun yaşamının içine girip, özünde Ayten Gökçer kimdir, bunlara bakalım.
Türk tiyatro ve sinema oyuncusu Ayten Gökçer 26 Ocak 1940’da Ankara’da doğdu. Asıl adı Ayten Kaçmaz’dır. Bir ağabeyi, Yıldız adında bir de ablası vardı. Babası lokanta işletiyordu. O doğduktan iki yıl sonra annesiyle babası ayrılınca annesi başkasıyla evlendi ve babası da eski karısına dönerek onunla yeniden evlenip çocuklarını orada büyüttü.
Ayten Gökçer neşeli ve şakacı biriydi. Çocukluğundan beri hep bale yapmak istiyordu ama babası buna hep karşıydı. Annesinin desteğiyle 1952 yılında Ankara Devlet Konservatuarı’nın bale bölümüne girdi. Bundan beş yıl sonra Muhsin Ertuğrul’un tavsiyesiyle Ankara Devlet Tiyatroları çocuk tiyatrosunda görev aldı. 1958’de Ankara Devlet tiyatrosunun sanatçı kadrosuna katıldı. 1965 yılında yönetmenliğini Atıf Yılmaz’ın yaptığı Ajda Pekkan, Erol Taş, Gönül Yazar ve Galatasaray takımının efsane gol kralı Metin Oktay’ın paylaştığı Taçsız Kral adlı filmle sinemaya başladı ama sinemadan daha çok tiyatroya önem verdi. ‘Yedi Kocalı Hürmüz’ müzikalinde başrolde Hürmüz’ü oynadı. 1988’de devlet sanatçısı olan Ayten Gökçer, birçok ödül de aldı. Yeşilçam’ı fazla sevemediği için tiyatro sahnelerinde yer almayı seçti. Öyle ki hamileliğini saklayarak bu şekilde yedi ay oyunlarına devam etti. Ancak bebeği doğduktan sonra onu bırakıp sahneye çıkmak zorunda kaldığı zamanlar aşırı stresli oluyordu. Yedi Kocalı Hürmüz müzikalini sahnede oynamakla kalmadı, onu TRT’ye de taşıdı. Ne var ki bu müzikal sırasında üşütmesi, bir böbreğinin alınmasına neden oldu. Ancak sanatçı, bunun itirafını yıllar sonra dile getirdi.
Yılan Hikâyesi çekimi sırasında 13 bölüm yapılacak diyerek Ayten Gökçer’i İstanbul’a çağırmışlardı fakat dizi 13 bölüm yerine üç yıl sürünce Cüneyt Gökçer isyan etti. O günlerde bazı çevrelerce Cüneyt Gökçer’in Ayten Gökçer’e torpil yaptığı dedikoduları işitiliyordu. Ancak sanatçı bir konuşmasında, bu dedikoduların kendi yakın çevrelerinden değil, iş yapmayanlarca ortaya çıkarıldığını belirtmişti.
1962’de Cüneyt Gökçer’le tanışan sanatçı, 1964’te onunla evlendi. Aslı adında bir kızları oldu. 23 Aralık 2009’da Cüneyt Gökçer’in hayatını kaybetmesiyle kızının isteği üzerine Ankara’dan İstanbul’a gitti. Kızı annesine: eğer gelmezse sigaraya başlayacağını söylemişti. Eşini çok özlüyordu. Yine bir söyleşisinde: “Yatıyorum, onu özlüyorum, kalkıyorum, onu özlüyorum,” diye konuşmuştu. Ayrıca sanatçı artık alkışları da geçmişi de özlemediğini belirtmişti. “Sahne, alkışlar, evlilik, hepsine doydum,” diyordu. Son zamanlarını torun severek geçirdi.
Ayten Gökçer 2017 başlarında felç geçirdi. Hastaneden taburcu olarak fizik tedavisine evinde devam etti. Birkaç yıl sonra 14 Mayıs 2024‘te beyin kanaması geçirerek İstanbul’da hayatını yitirdi. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Yazımın başında “Bir yıldız daha söndü” demiştim ama o sadece bu dünyadan bir beden olarak ayrıldı. Oysa yüreklerimizde bir parlak yıldız gibi yanmaya devam edecektir. Yakınlarına ve tüm sevenlerine başsağlığı dilerim. Ayten Gökçer’in ve Gökçer gibi kadın sanatçılarımızın değerlerinin bilinmesini temenni ederim.
Tiyatro oyunları
Yönettiği oyunlar
Balerin (oyun): Arne Sokouen - Ankara Devlet Tiyatrosu, 1998
Rol aldığı oyunlar
• Ustalar Sınıfı (Maria Callas): Terrence McNally, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1997
• Yılın Kadını: Peter Stone - Ankara Devlet Tiyatrosu, 1993
• Yedi Kocalı Hürmüz: Sadık Şendil - İstanbul Devlet Tiyatrosu, 1987
• Kim Korkar Hain Kurttan?: Edward Albee, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1986
• Gecikenler: Nazım Kurşunlu, Ankara Devlet Tiyatrosu,1982
• My Fair Lady: Gabriel Pascal \ George Bernard Shaw Alan Jay Lerner, Ankara Devlet Tiyatrosu - 1976
• Tarla Kuşuydu Juliet: Efraim Kişon, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1975
• Bağdat Hatun: Güngör Dilmen, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1973-1980
• Hastalık Hastası: Moliere, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1972
• Mança'lı Don Kişot: Dale Wasserman, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1971
• Lisistrata: Aristophanes, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1969
• Cadı Kazanı: Arthur Miller, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1969
• Altıncı Henri: Luigi Pirandello, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1967
• My Fair Lady: Gabriel Pascal, George Bernard Shaw, Alan Jay Lerner, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1966
• Kaktüs Çiçeği: Pierre Barillet, Jean-Pierre Gredy, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1966
• Vanya Dayı: Anton Çehov, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1964
• On ikinci Gece: William Shakespeare, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1963
• Woyzeck: Georg Büchner, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1962
• Öp Beni Kate: Bella Spewack, Sam Spewack, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1962
• Andora: Max Firch, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1962
• Don Huan: Moliere, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1962
• Lense ile Lena: Georg Büchner, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1962
• Bernarda Alba'nın Evi: Federico Garcia Lorca, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1961
• Hortlaklar: Henrik İbsen, Ankara Devlet Tiyatrosu - 1960
• Klinik Bir Vaka: Dino Buzzati, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1959
• Hırsız (oyun): Georges de Tervaque, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1958
• Evlat Evlattır: Eduardo De Filippo, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1958
• Hafta başı: John Boynton Priestley, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1957
• Aşk Acısı: Marcel Achard, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1957
• Tufan: Turgut Özakman, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1956
• Su Kızı: Jean Giraudoux, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1956
• Polyanna: Eleanor H. Porter, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1956
• Finten: Abdülhak Hamit Tarhan, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1956
• Bu Gece Başka Gece: Reşat Nuri Güntekin, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1956
• Son Durak: Muvaffak İhsan Garan, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1955
• Mavi Kuş: Maurice Maeterlinck, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1955
• Oyuncakçı Dede: Mümtaz Zeki Taşkın, Ankara Devlet Tiyatrosu, 1955
Ödülleri
• 1966-1967 Sanat Sevenler Derneği Yılın En İyi Kadın Oyuncusu ödülü, "My Fair Lady" ve "Kaktüs Çiçeği"
• 1970-1971 Sanat Sevenler Derneği Yılın En İyi Kadın Oyuncusu ödülü, "Mançalı Don Quijote"
• 1974 Gazeteciler Derneği En İyi Sanatçı ödülü
• 1975 Gazeteciler Derneği En İyi Kadın Sanatçı ödülü
• 1976 Tercüman gazetesi okuyucu oyları ile Yılın Sanatçısı ödülü
• 1982 Ses Mecmuası Yılın En İyi Kadın Sanatçısı ödülü
• 1987 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı unvanı
• 1989 Türk Basın Birliğinin Yılın En Başarılı Kadın Sanatçısı ödülü
• 1990 Türk Basın Birliğinin Yılın En Başarılı Kadın Sanatçısı ödülü
• 1992 Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü
• 1997 Türk İş Kadınları Derneği En İyi Sanatçı ödülü
• 1998 CHP Gençlik Kolları En İyi Sanatçı ödülü
Görev aldığı oyunlar
Zülfiye Zülfü, Yılın Kadını, Ustalar Sınıfı. Sanatçı ayrıca 1999 sezonunda Balerin adlı oyunu sahneye koydu.
Filmografisi
• 1965: Taçsız Kral
• 1967: 501 Numaralı Hücre
• 1967: İçli Kız Funda
• 1972: Damdaki Kemancı
• 1973: Anneler Günü
• 1980: IV. Murat
• 1981: Bağdat Hatun
• 1988: Önce Canan
• 1991: Elif Ana
• 1999: Yılan Hikâyesi (dizi)
• 2003: Patron Kim? (dizi)
• 2005: Çat Kapı (dizi)
• 2008: Hoşça kal Güzin
• 2017: İstanbul Kırmızısı
15 Mayıs 2024
Yorumlar
Bu yazı için yorum mevcut değil.
Dilerseniz Buradan yeni yorum gönderebilirsiniz.